
کاشی به قطعه سنگی مصنوعی گفته میشود که طول و عرض آن مختلف بوده و ضخامت آن چند میلیمتر است، و یک روی آن دارای سطحی شیشهای بوده و کاملاّ صاف و صیقلی میباشد.کاشی محصولات سفالین و سرامیکی است که در ساختمان کاربرد و اهمیت ویژهای دارد مانند حمامها، توالتها، آشپزخانهها و آب ریزگاههای عمومی و غیره. کاشی برای تزئینات داخل و خارج ساختمان و همچنین برای بهداشت و عایق رطوبت به کار میرود.
واژه کاشی از نام شهر کاشان اقتباس شده که از اوایل دوران اسلامی به عنوان مرکز صنعت سفال سازی مشهور بود.
مواد تشکیل دهنده
یک قطعه کاشی از دو قسمت تشکیل شدهاست:
۱- قطعه سفالی که قسمت اصلی و استخوانبندی کاشی را تشکیل میدهد.
۲- لعاب روی آن که مادهای است شیشهای و قسمت رویی آن را تشکیل میدهد.
یکی از مهمترین عوامل در صنعت کاشی سازی آن است که این دو ماده را طوری انتخاب کنند که ضریب انبساط آنها مساوی باشد.
تاریخچه در ایران
کشور ایران با تاریخ و تمدن کهن در هنر و صنعت و برخورداری از ذخایر متنابهی از مواد اولیه از دیر باز با عنوان بستری مناسب برای صنعت کاشی و سرامیک مطرح بودهاست. تولید کاشی سرامیکی در این سرزمین از مراحل بسیار اولیه و با روشهای ابتدایی از حدود ۱۲۵۰ سال قبل از میلاد مسیح با تولید انواع آجرهای لعابدار، کاشیهای تزیینی و مینا آغاز شدهاست.
کاربرد کاشی
کاشی برای تزئینات داخل و خارج ساختمان (بویژه در اماکن مذهبی) و همچنین برای بهداشت و عایق رطوبت به کار میرود. کاشی دارای ابعاد و اندازههای گوناگون میباشد بطوریکه کاشی کف و دیواری را در ابعاد ۲×۲ و ۱×۲ تا ۵۰×۵۰ سانتیمتر تولید میکنند که با رنگهای گوناگون میتواند یک نقاشی را در محل نصب نیز نشان دهد. کیفیت کاشی باید به نحوی باشد که تغییرات ناگهانی درجه حرارت از ۱۰۰ تا ۲۰ درجه سانتیگراد را به خوبی تحمل کرده و هیچگونه آثار ترک در بدنه و یا لعاب آن ظاهر نشود. کاشی دیواری را برای حفظ بهداشت و رطوبت در آشپزخانه، محیطهای بهداشتی، حمام و دستشویی استفاده میکنند. کاشی کف را نیز به علت ضد سایش بودن و مقاومت حرارتی و الکتریکی بالا در آشپزخانهها، حمامها، آزمایشگاهها، رختشویخانهها و کارخانجات شیمیایی به کار میبرند همچنین کاشی باید دارای ابعاد صاف و گوشههای تیز باشد.
نگارخانه
-
کاشی لعابدار با نقش مار، خرگوش و لاکپشت به عنوان نگارهای برای آذین کتاب عجائب المخلوقات وغرائب الموجودات نوشته زکریای قزوینی، مربوط به سده ۱۳ میلادی
-
کاشی مسجد شیخ لطفالله
-
کاشی کاری در آرامگاه شیخ مغربی در نیشابور.نمونه از کاربرد تزئنیی کاشی سفالین